Sosyal fobi nedir ?
Aşrı sosyal kaygıların, kişiyi geriye itmesi hali olarak özetlenebilecek sosyal fobi yetersizlik, önyargı, özsaygı eksiklikleriyle ortaya çıkan geri çekilme, uzaklaşma, içine kapanma, iş yaşamından uzaklaşma, kendi kendini yalnızlaştrma, silikleşme, sorumluluk almama… gibi pek çok sonuç doğurur.
Nasıl anlaşılır ?
Sosyal fobide korkulan durumla karşılaşıldığında yüz kızarması, terleme, ağız kuruluğu, çarpıntı, nefes kesilmesi, nefes darlığı, mide barsak sisteminde rahatsızlık, diyare, kas gerginliği, titreme gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu sırada hastanın aklından geçen düşünceler “güçsüzüm, yetersizim, çirkinim, beğenilmiyorum, sevilmeye layık değilim, hata yapmamalıyım, mükemmel olmalıyım, kaygılı olduğumu belli etmemeliyim, rahat davranmalıyım, kusursuz görünmeliyim, herkesin beğenisini kazanmalıyım” şeklindedir. Bu düşüncelerdeki hedeflerin uzak görünmesi sonrasında oluşan kaçınma belirtileri ise korkulan ortama girmeme, korkulan ortamı terk etme, göz temasından kaçınma, ilgisiz şeyler düşünme şeklinde olabilir.
Sosyal fobi “utangaçlık”, “çekingenlik” midir ?
Her ne kadar sosyal fobi utangaçlık, çekingenlik durumlarını içerse de “fobi” hali tedavi edilmesi gereken bir hastalık durumu olup aşırı geri çekilme davranışları ve depresyon, anksiyete bozukluğu, panik atak gibi başka pek çok başka hastalığa sebep olabilecek seviyede etkilidir.
Özellikle ergenlerde utanma ve çekinme davranışları görülmesi normaldir. Eğer hatalı davranışlarla, ergenler yön almak zorunda kalırsa sosyal fobi tetiklenebilir.
Sosyal fobi karşısında ne yapmak gerekir ?
Bu konuda etkili pek çok etkili tedavi metodu bulunmakla birlikte en önemli tedavi destekçisi çevrenin uyumudur. Aile ve arkadaş desteği olmadan kısa sürede çözüm üretmek zor olabilir. Ancak sosyal fobi her durumda tedavisi mümkün hatta önlenmesi mümkün bir hastalıktır.
